Հայկանուշ Հովհաննիսյան: Գիրքը, որ ինձ սովորեցրեց ապրել

Գիտեի, որ գրքերը շատ բան կարող են տալ հատաքրքրասեր ու պրպտող ընթերցողին: Ընդլայնել մտահորիզոնը, բարձրացնել ինտելեկտը, տեղեկացված լինել այս կամ այն երևույթի կամ անձի մասին: Սակայն չէի կարծում, որ երբևէ գիրքը կարող է փոխել մարդու մտածելակերպը, ապրելաձևը և ընդհանրապես աշխարահայացքը: Մի ժամանակ ինձ դուր էին գալիս ավելի շատ հեշտ կարդացվող, աևկծային ժանրի և զվարճություն պարգևող գրքեր: Քանի որ մտածում էի,որ ավելի լուրջ բաների, նորությունների և տեղեկությունների համացանցից էլ կարող եմ իմանալ: Պարզվում է, որ ամեն ինչ այնան էլ այնպես չէ, ինչպես որ ես էի պատկերացնում: Դե դրանում ինձ այնքան էլ շատ չեմ մեղադրում, քանզի իմ տարիքն է ինձ թույլ տալիս սխալվել և սովորել իմ սխալների վրա:

      կյանքում կան մարդկային որակների այնպիսի դրսևորումներ, որոնց հետ կարող ես ծանոթանալ միայն մեծ մարդկանց ճակատագրերի, նրանց մտորումների, խոհերի և զգացմունքների հետ առնչվելով, որը կարող է բացել մի նոր զարմանահրաշ աշխարհ, ուր ապրելն ու ստեղծագործելը ժամանակի հրամայականն է:

      Մի անգամ ձեռքիս տակ մի գիրք ընկավ, որը նույն պահին էլ կմոռացվեր իմ կողմից (ես մտածում էի, որ միայն գեղեցիկ կազմով, նոր գիրքը կարելի է կարդալ և ուսումնասիրել, որը, իհարկե, նույնպես սխալ էր), եթե չլիներ մորս միջամտությունը: Նա հորդորեց ինձ անպայման կարդալ այն, գուցե այդ գիրքն ինձ ավելին տար, քան մյուս գրքերը: Չնայած շատ էի կասկածում, որ դա այդպես է, այնուամենայնիվ չհակառակվեցի և հենց նույն օրն էլ սկսեցի կարդալ այն:

     Դա հռչակավոր կոմպոզիտոր Բեթհովենի իրական կյանքն էր՝ գեղարվեստորեն ու շատ հետաքրքիր ներկայացված: Այո՜, դա իրոք կյանքի գիրք է, գիրք, որից կարելի շատ բան սովորել: Սովորել ապրել՜, Ապրել՜, ապրել՜: Ապրել, ստղծագործել, մաքառել ու պայքարել ճակատագրի հարվածների դեմ: Ծանոթանալով մեծ մարդու  կյանքի պատմությանը՝հասկանում ես, թե ինչքան մեծ ուժ կա մարդ արարածի մեջ կյանքի դաժան հարվածներին դիմակայելու և նույնիսկ հակահարված տալու համար: այն էլ ինչպիսի հակահարվածներ, յուրաքանչյուրը մի անգերազանցելի ու անկրկնելի, համաշխարհային արվեստի պատմության մեջ ուրույն տեղ զբաղեցնող ստեղծագործություն: Գրքի վերնագիրն էր << միայանակ ընդդեմ ճակատագրի>>: Բնականաբար այս վարնագիրն հուժում էր, որ միայնակ մարդու մասին է, որը պետք է պայքարի ճակատագրի դեմ: Ճակատագիր, որ իր մեջ պարփակում է անակնկալներ, անսպասելի դեպքեր, իրադարձություններ: Գիրքը Բեթհովենի՝ աշխարհին հայտնի մեծ երգահանի մասին էր: Անկեղծ ասած, ես մի փոքր լսել էի նրա մասին, գիտեի, որ կյանքի վերջին տարիներին խլացել է, զրկվել լսողությունից, ու ինձ միշտ հուզում էր այդ փաստը. ինչպե՞ս է կարողացել երկնել այն հրաշագործություները, որոնք մինչև հիմա անկրկնելի են ու հուզում են ունկնդիրներին: Լսել էի նաև << Լուսնի սոնատը>>: Այսքանը, ուրիշ ոչինչ: խորասուզված սկսեցի կարդալ գիրքը:

      Հռչակավոր երժշտի կյանքը նման էր ճակատամարտի, ճակատամարտ ընդդեմ ճակատագրի, ընդդեմ աստծո կողմից ուղարկված էլ ավելի մեծ փորձությունների, որոնցից նա դուրս էր գալիս և՜ պատվով, և՜ հազթանակած:

      Այդ պահից սկսած սկսեցի ավելի շատ հետաքրքրվել Բեթհովենի երաժշտությամբ, ինչն էլ մեծ սեր արթնացրեց ընդհանրապես դասական երաժշտության հանդեպ: Ինչպես կարող ես չհիանալ <<Լուսնի սոնատ>>-ով, << Իններորդ սիմֆոնիա>>-ով: Ինչքան ցավ, ապրելու տենչ երազանք ու ցասում կա նրա յուրաքանչյուր ստեղծագործության մեջ:

      Լսելով նման երաժշտություն, մոտ կանգնած լինելով հնչյունների մաքրամաքուր զգայական աշխարհին՝ նոր ես զգում ու հասկանում մեր առօրյա թվացյալ մեծ պրոբլեմների ու հոգսերի չնչինությունը, որոնցից սովորաբար այնքան շատ ենք սիրում տրտնջալ: Չէ՞ որ ամեն խնդիր ունի իր լուծումը, և պետք է ոչ թե տրտնջալ ու բողոքել, այլ համառորեն, ի հեճուկս կյանքի մատուցած անակնկալների՝ հազթահարել բոլոր դժվարությունները և նայել առաջ:

     Հիմա եմ հասկանու այն, ինչ կարող եմ սովորել մի հասարակ, փոքրիկ գրքից, որն արտաքինից ոչնչով աչքի չի ընկնում: ՈՒրիշ ոչ մի աղբյուրից չես կարող սովորել, հասկանալ ու զգալ այն, ինչ կարող է տալ գիրքը: Ճիշտ որ, իմ պատանեկան պատկերացումները կյանքի մասին այս գրքի օգնությամբ հետզհետե ավելի փոխվեցին և ավելի ռեալ դարձան: Հիմա ինքս եմ սկսել ընկերներիս ու հասակակիցներիս հորդորել, որ շատ գրքեր կարդան: Կարդան ոչ պարտադրված, ծնողի ահից կամ ժամանակ սպանելու համար, այլ կարդան էլ ավելին իմանալու, սովորելու ձգտումով: երբ նույն բանն ինձ ծնողներս կամ ուսուցիչներս էին ասում, մտածում էի, որ չափազանցնում են, համոզում, պարզապես ուզում են, որ ավելի շատ կարդամ և առավելագույնս ինձ հեռու պահեն համակարգչից: Համակարգիչը, համացանցը, այնուամենայնիվ, մեծ տեղ են զբաղեցնում մեր կյանքում և կարծես գրքերը մղել են մեզանից շատ հեռու, բայց մարդկային փոխհարաբերությունների, շփման տողատակերում հասկացվող կյանքի իմաստը կարող ես կարդալ միաըն մեր կողմից գրեթե անտեսված, պապիկների հին գրադարակներում տարիների փոժուց խեղդվող գրքերում:

     Գիրքն ընթերցելուց երկար ժամանակ չէի ուզում այն դնել գրադարակում: Այն ինձ հարազատ էր դարձել, ինձ թվում էր, թե մեծ երգահանին կվիրավորեմ, եթե գիրքը հեռացնեմ ինձանից: Աչքերիս առաջ անընդհատ Բեթհովենի դեմքն էր: Համակարգիչն ինձ այստեղ օգնության եկավ, համացանցով տեղեկություններ հավաքեցի նրա մասին, տեսա նրա դիմանկարները, ևս մեկ անգամ լսեցի նրա <<Լուսնի սոնատը>>, ստիպեցի, որ եղբայրս նույնպես հաղորդակից լինի այդ հրաշալի երաժշտությանը: Տեսա նրա հեգնական ժպիտ, երբ լսվում էր երաժշտության առաջին մեղեդիները: Մի քանի րոպեից նկատեցի, որ փոխվեց նրա դեմքը, խոհեմության երանգներ նկատեցի նրա աչքերում: Մտքումս բերկրանք ապրեցի. << Եղբայրս էլ փրկվեց << ռաբիսի>> տիրակալությունից>>: Ես հպարտության զգացում ապրեցի:

    -Շնորհակալ եմ, սիրելի՜ մայրիկ, որ դու հորդորեցիր ինձ ընթերցել այդ գիրքը:

                                                                                                            

     Գյումրու թիվ 45 ավագ դպրոց

         10-րդ դասարան
    Հայկանուշ Հովհաննիսյան
       Նյութը խմբագրված չէ

                                                                                                                          

Մրցույթներ, ՇԱՐԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ,

Rate this posting:

{[['', '']]}

{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}