Saturday, February 16, 2013

Հովհաննես Գարեյան. Գիրքը, որը սովորեցրեց ինձ ապրել


              Օ՜, գրքերի աշխարհը տիեզերք է անսահման...
 Ցավոք, այս թևավոր միտքը օրեցօր կորցնում է իր արդիականությունն ու կարևորությունը: Նորագույն տեխնոլոգիաներն ու համակարգիչները կարծես հետին պլան են մղել գիրքը, մարդիկ դադարել են հաճախել գրադարաններ, ընթերցասրահներ՝ գերադասելով օգտվել էլեկտրոնային գրադարաններից: Չեմ ժխտում, դրանք հեշտացնում են մեր առօրյան, բայց մի՞թե  դրանք կարող են հաղորդել այն ողջ կախարդանքը, որ ստանում ենք գրքի էջերը թերթելիս, դրանց յուրօրինակ 
բույրն ըմբոշխնելիս:
 Ամեն մարդ պետք է հասկանա, որ գիրքը մի կախարդական աշխարհ է, ուր ոտք դնելիս մենք կտրվում ենք իրականությունից, ազատվում առօրյա հոգսերից: Գրքերը թույլ են տալիս մեզ զգալ տարբեր ժամանակների շունչը:
  Ի տարբերություն սովորական կյանքի՝ գրքերում մենք կարող ենք ժամանակը հետ կամ առաջ տալ, հայտնվել այս կամ այն պատմական ժամանակաշրջանում: Մեզ մի պահ զգալով գրքի գլխավոր հերոս՝ դեպքերը մեզ ենք վերագրում, և թվում է, թե հերոսների զգացածը, արածը, ասածը մենք ենք արտահայտում:    
  Երբ սկսում ես կարդալ գիրքը, կարծես սավառնում ես գրքի էջերի մեջ՝ չնկատելով, թե ինչպես է անցնում ժամանակը:
  Գիրքը մի զարմանահրաշ աշխարհ է, որն ինձ ստիպում է մտածել, խորհել, կշռադատել իմ յուրաքանչյուր քայլ և արարք՝ դրանք անելուց առաջ:  Գիրքը ինձ հնարավորություն ու փորձ է տալիս՝ կյանքում քայլերս ճիշտ կատարելու և ինքս ինձ չհակասելու: Նույնիսկ երբեմն մտորում եմ, որ մեր ամբողջ կյանքն էլ գիրք է, որ գրվում է հենց մեր կողմից, և մենք ենք դառնում հեղինակներ: Այնպես որ, մարդ չի կարող ապրել առանց գրքի գոյության, և երջանիկ է այն մարդը, ում կյանքի պատմությունը կարդացող է լինում: Գիրքը կարող է լրացնել մեր կյանքի դատարկությունը, վերացնել գլխում եղած անհասկանալի խառնաշփոթը, պատասխան տալ մեր գլխում ծագած բազմաթիվ հարցերին:
  Երբ  կարդում ես որևէ հեղինակի գրվածք, հոգիդ ամբողջովին տակնուվրա է լինում, ու երբ նույնիսկ ավարտում ես կարդալը, ամբողջ օրը մտովի գրքի հետ ես, իսկ եթե անավարտ  ես թողել այն, ձգտում ես րոպե առաջ վերսկսել ընթերցանությունը:
 Ընդհանրապես գիրքն է, որ մտքին տալիս է ճկունություն, լեզվին՝ ճարտարություն, ստիպում է, որ մարդ գնահատի կյանքն ու հասկանա նրա արժեքը:
  Յուրաքանչյուր մարդու կյանքում էլ եղել են գրքեր, որոնք նշանակալից դեր են խաղացել նրա կյանքում, օգնել են ճիշտ և բախտորոշ վճիռներ կայացնելու:
  Ինձ համար այդպիսի դեր է խաղացել  Մովսես Խորենացու <<Հայոց պատմությունը>>: Դա այն գիրքն է , որ յուրաքանչյուր հայի  մեջ ջերմ հայրենասիրական զգացումներ է ծնում, արթնացնում կամ բարձրացնում է ազգային գիտակցությունը: Այս գիրքը մեր ազգի ծննդյան վկայականն է. դրանով մենք կարող ենք տեղեկություններ քաղել մեր հայրենիքի, նրա հերոսական անցյալի ու քաջարի նախնիների մասին:
 <<Հայոց պատմությունը>>  ինձ սովորեցրեց սիրել հայրենիքս և գնահատել այն, ինչ ունեմ: Այս գրքի ընթերցումից հետո երկար ժամանակ մտորում էի, թե ինչ լավ կլիներ, որ մեր օրերում ունենայինք Արտաշես ու Տիգրան, Հայկ ու Արամ, և մեր քաջ նախահայրերի պես նրանք ամեն ինչ անեին, որ ունենայինք աշխարհում իշխող և անընկճելի Հայաստան:
 Ես սիրում  և ընթերցում եմ մեր ազգային գրականությունը, բայց նաև գիտակցում եմ, որ բազմակողմանի զարգացած և լայն աշխարհայացք ունեցող մարդ լինելու համար պետք է ծանոթ լինել նաև համաշխարհային գրականության գանձերին:
 Ամառային արձակուրդներին կարդացի<<Սև ծովահենը>> վեպը,  որն անչափ հետաքրքիր էր, և անհնար էր կտրվել նրանից: Ես գտա շատ զուգահեռականներ իմ և վեպի հերոսի՝ Սև ծովահենի միջև: Սև ծովահենը նավապետ էր, որը  մարտնչում էր չարի դեմ ու միշտ հաղթում: Նա ուներ բազմաթիվ ընկերներ, որոնք պատրաստ էին նրա կյանքի համար իրենց կյանքով հատուցելու:  Արտաքինից թվում էր շատ չար, բոլորը նրա մեջ թշնամի էին տեսնում, բայց էությամբ բարի էր, հոգատար: Սև ծովահենը անչափ մելամաղձոտ, թախծոտ, տխուր էակ էր, քանի որ կորցրել էր իր համար թանկ ու հարազատ մարդկանց՝ եղբայրներին: Ես էլ, Սև ծովահենի նման, մի փոքր մելամաղձոտ եմ, չշփվող, բայց շատ եմ սիրում իմ ընկերներին ու հարազատներին և ուզում եմ նրանց միշտ երջանիկ տեսնել:
 Որպես վերջաբան, ուզում եմ խնդրել իմ բոլոր հասակակիցներին գրքեր շատ կարդալ ու միշտ հիշել, որ հայերը շատ մեծ նշանակություն են տվել գրքին, նույնիսկ իրենց կյանքը վտանգելով փրկել են գրքերը: ՈՒրեմն մենք պարտավոր ենք գնահատել, սիրել ու կարդալ մեր գրականության գոհարները՝ օրինակ ծառայելով մեզանից փոքրերին , ինչպես ես և իմ դասընկերները ոգեշնչվեցինք մեր դասղեկի հարուստ գրադարանն ու նրա 200-ամյա գրքերը տեսնելով ու նրա հայրենաշունչ խոսքերը լսելով: 

 Գավառ քաղաքի Ա. Իսահակյանի անվան N4 դպրոց.
 9-րդ դասարան.
 Գարեյան  Հովհաննես
Նյութը խմբագրված չէ.

Rate this posting:
{[['', '']]}
{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}

2 comments:

  1. shat hetaqrqir , graget grvac er . Apres Hovik jan

    ReplyDelete
  2. cankanum em qez haxtanak , du arjani es Hov jan

    ReplyDelete