Saturday, February 16, 2013

Ավետիս Հարությունյան` Գիրքը, որը սովորեցրեց ինձ ապրել



Երբ փոքր էի ինձ միշտ ասում էին, որ գիրք կարդամ, բայց ես ոչ միշտ էի համաձայնում: Իսկ այժմ  ինձ համար լավագույն հաճույք է դարձել գիրք կարդալը: Իմ առաջին գիրքը, որը ես կարդացի չուներ վերնագիր, ես այն գտել էի բուխարու փայտերի տակ առաջացած փոշու կույտի միջից: Երբ տանը բուխարու կողքին նստած ջերմանում էի, աչքերս զմայլվում էին բուխարու բոցով աչքս դիպավ բուխարու փոշու մեջ թաղված, կիսաայրված մի գրքի, և դա եղավ այն գիրքը, որն էլ առաջին անգամ կարդացի: Ճիշտ է ես մինչ օրս էլ այդ գրքի անունը չգիտեմ, բայց կարդալուց հետո ես ինքս նրան վերնագիր որոշեցի` «Ես այստեղ եմ»: Այդ գրքի վերնագիրն ու առաջին էջը այրվել էին: Հենց այդ գրքի շնորհիվ ես սիրեցի կարդալ, սիրեցի առհասարակ գիրքը: Հիշում եմ երբ, մաքրեցի գիրքը փոշուց և բաց արեցի կիսաայրված երկրորդ էջը այդժամ ինչ-որ բան ինձ դրդեց արագորեն կարդալ այն: Այդ գիրքը բաղկացած էր մոտ 70  էջից, բայց ես այն վերջացրի ընդհամենը մեկ ժամում: Մեկ ժամ անընդմեջ ես կարդացի այն և վերջացնելուն պես իմ մեջ արտասովոր փոփոխություն նկատեցի` դրական փոփոխություն: 

Այդ գրքում հերոսը իր ընտանիքից մնացած միակ ներկայացուցիչն էր, ընտանիքը կորցրել էր հեղափոխության ժամանակ և նա ապրում էր ինքն իր հետ: Այնտեղ պատմում էր, որ հերոսի հորը աքսորել էին, իսկ մորը սպանել միայն նրա համար, որ նա չեր դադարում կրկնելուց, որ Արաքսի այն կոմում էլ է Հայաստան ու այնտեղ է մնացել իրենց ընտանիքից ժառանգած միակ հարստությունը` տունը, կինը հավատում էր, որ մի օր լուսաբացին կբացի աչքերն ու կզմայլվի Մշո դաշտից բարձրացող մառախլապատ քուլաներով: Այսպես նրանց անմեղ, որբացաց երեխան ինքնուրույն էր հաց վաստակում, բայց միայնակ լինելը չէր խանգարում հերոսին ապրել: Չնայած հերոսի փոքր տարիքը նա աշխատում էր, և երբեմն աշխատած գումարով գրքեր գնում: Նրա նկրտումները հիմք դարձան իր կայուն ապագայի համար: Երբ արդեն մեծացավ, սկսեց սովորել, հասկացավ, որ դեպի կայուն ապագա տանող միակ միջոցը գիտելիքն է:  «Կյանքը դժվարին փորձություն է, պետք է հաղթահարել այն ճշգրիտ»:
 Գիրքն ինձ դրդեց մեկ այլ հայացքով նայել աշխարհին, ուրիշ աչքերով դատել մարդկանց, սիրել ու գնահատել ունեցածս: Ես մի քանի անգամ ավել ինձ երջանիկ էի զգում, քանզի կատարել էի ինձ համար անսպասելի մի բան: Հիմա անհավատալի կթվա, բայց այդ ապրումների շնորհիվ եմ ես հիմա սիրում կարդալ: Հիմա հիշելիս սկսում եմ ծիծաղել, մեկ ժամվա մեջ մի շատ կարևոր բան փոխվեց իմ կյանքում, ես սիրեցի կարդալ և այժմ ամենայն անկեղծությամբ. ես սիրում եմ անգամ գրքի բույրը: Միշտ որևէ գիրք բացելուց հետո մի խորը շունչ եմ քաշում ու թոքերս լցնում գրքի խելացի բույրով:   
 Անցան տարիներ և երբ ինձ փորձեցի վիրտուալ աշխարհում և բացեցի իմ անհատական բլոգը, երկար մտածելուց հետո հենց այդ գրքի իմ հորինած վերնագրով էլ այն կոչեցի` «Ես այստեղ եմ»: Հիմա բլոգիս այցելուներից շատ նամակներ եմ ստանում բլոգի վերնագրի հետ կապված, թե ինչու եմ բլոգն այդպես անվանել: Ես միշտ պատասխանում եմ.
 - Ամեն ինչ սկսվեց բուխարու մեջ այրվող մի գրքից:
Ես հիմա էլ շարունակում եմ բլոգգեր մնալ և բլոգում տեղադրում եմ իմ պատմվածքները, բանաստեղծությունները, հետազոտություններն ու թարգմանությունները: Երբ ինչ-որ գիրք եմ կարդում վերջացնելուց հետո կիսվում եմ բլոգում իմ տպավորություններով:
 Հաջորդ գիրքը, որ էլ ավելի մեծ սիրով կարդացի Ալեքսանդր Դյումայի «Կոմս Մոնտե-Քրիստո» - ն էր, այստեղից ես սովորեցի, որ պետք է պայքարել ոտնակոխ անելով բոլոր դժվարությունները, պայքարել չնայելով ոչնչի ու հասնել արդարության գագաթնակետին: Ես հիմա գիտեմ, որ պետք չէ բոլորին լիովին վստահել ու նվիրվել, քանզի կարող է գալ մի պահ երբ հիասթափությունը կթակի դուռդ ու դու կվախենաս այն բացելուց: Այսպես հաջորդեց Բալզակի Գոբսեկը, որտեղից ես հասկացա,որ երբ դու ամեն ինչ ունես ու չունես ոչնչի կարիք շուրջդ են բոլոր` նրանք ովքեր ունեն քո կարիքը, իսկ երբ չունես ոչինչ այլ դու ունես նրանց կարիքը` շուրջդ անապատ է,  ու միշտ քամի է փչում և այդ քամին քշում է հույսի բոլոր-բոլոր նշույլները: Գիրքն է մարդուն դաստիարակում և կրթում:
Եթե ճիշտ, չէի ուզում ավելացնել այս տողերը.  ես կորցրեցի իմ գիրքը: Մեր տան վերանորոգման ժամանակ, որպես կիսաայրված, անպետք իր բանվորները դեն էին նետել այն: Ես մեծագույն ցավ ապրեցի և ինձ թվում էր, թե ինչ-որ մեծ հարստություն եմ կորցրել: Ու կարծես «Ես այստեղ եմ» - ը` իմ առաջին գիրքը չէր էլ եղել, պարզապես եկել էր մի հատուկ առաքելությամբ և երբ հասավ իր նպատակին` անհետացավ: Բայց գրքիս իմ հորինած վերնագիրն ինձ ասում է` ես այստեղ եմ:
 Հիմա շատ քչերն են կարդում, քչերն են հասկանում դրա իմաստը, բայց հետագայում շատերն են զղջում և ափսոսում դրա համար: Եվ այն բոլոր գրքերը որոնց թերթերը անխնա  այրվում են, պարզապես սպասում են իրենց իրական ընթերցողին: Երևի այդ ընթերցողի մեջ էլ իմ նման կկառուցվի մի ահեղ կամուրջ դեպի գրքի արքայություն:


Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր.
Ավետիս Հարությունյան
Նյութը խմբագրված չէ.

Rate this posting:
{[['', '']]}
{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}

No comments:

Post a Comment