Saturday, February 16, 2013

Րաֆֆի Մուշեղյան: Գիրքը, որը սովորեցրեց ինձ ապրել



Կարծում եմ ոչ մեկին հնարավոր չէ իրականում սովորեցնել ապրել: Կյանքը ճանապարհ է, որն ամեն ոք ինքը պետք է անցնի: Վարջ ի վերջո ամեն մեկն ինքը պետք է իր միակ կյանքը  ապրի: Կարծում եմ ուրիշների աչքում <<սխալ>> ապրելն էլ մարդու իրավունքն է: Այլ հարց է, թե ինչ սկզբունքների կրողն ես, ինչ արգելքներ և սահմանափակումներ ես  դրել քո առջև, որը մանկուց քո մեջ դաստիարակել են ծնողներդ կամ ուսուցիչները: Կամ էլ ինքդ ինչն ես սկսել արժևորել:
         Հիմա հաճախ եմ լսում իմ հասակակիցների ինքնասպանության մասին լուրեր: Շատ մեծ ցավ եմ ապրում դրա համար ու միշտ մտածում եմ, որ երանի պատահաբար այդ օրը հանդիպեի ու զրուցեի այդ աղջկա կամ տղայի հետ: Գուցե իմ մտքերն օգնեին նրանց: Չկարծեք հիմա խոսում է մեկը, որ կամ ոչ մի  բանի կարիք չունի, կամ մտահոգություն: Միայն անցյալ տարի ծնողներս կարողացան համակարգիչ գնել, ապրում եմ գյուղում, մի շատ հին տան մեջ: Բայց շատ երջանիկ եմ, և իմ կողքին ինձ սիրող մարդիկ կան, որ իսկապես ընկերներ են: Այդ ես խորապես հասկացա <<Պարֆյումեր>>-ը կարդալուց հետո:
        
 Մինչ այս գիրքը կարդալկը շատ վիճելի հարցերում ես անդրդվելի էի իմ տեսակետի մեջ, որոշ հարցերում տարակուսում էի, անլուծելի էի համարում շատ խնդիրներ, և ինձ չէին համոզում մեծերի պնդումները: Չգիտեմ ինչքանով կամ ինչպես, բայց այս գրքից հետո ես իրոք փոխվեցի և այլ աչքերով եմ նայում աշխարհին: Այնքան պատասխաններ ստացա, որ սկզբում թվում էր հենց այդ գիրքը դրանք ընդունակ չէ տալու: Աշխարհն այնքան լի է չարությամբ, նախանձով, ագահությամբ, անարդարությամբ, որ ես և իմ հասակակիցներից շատերը  հաճախ կաղապարվում ենք անտարբերության մեջ, գուցե և վախկոտությունից, և դրանով կարծես թե զերծ ենք մնում իրականությունից: Ես լավ հասկանում եմ, որ դա ինքնախաբեություն է, քանի որ այնուամենայնիվ, միտքս տենդագին ելք է փնտրում, բայց ավելի հաճախ էլ փակուղի Է մտնում:
         Ընկերներ ունեմ, որոնք օրերով են <<մնում>> համացանցում, որը փոխարինում է և՛ ընկերական շփմանը, և՛ սպորտին, և՛ նույնիսկ սիրած աղջկան: Փոխարինում է ճանապարհորդելուն, թանկարժեք հագուստին, կահույքի  խանութներ այցելելուն, թանկարժեք մեքենաներ մոտիկից տեսնելուն: Համացանցը  բավարարում է մեր շատ թաքուն ցանկությունները, իսկ կյանքում մենք կաշկանդված ենք և վախենում ենք գնալ  երազանքների հետևից: Ճիշտն ասած, Պատրիկ Զյուսքինդի <<Պարֆյումեր>> գիրքն էլ եմ համակարգչով կարդացել: Խնդրել էին գտնել: Ճիշտ են ասում, որ արգելված պտուղը քաղցր է, կամ իմ ինքնասիրությանը կպան, երբ ասացին, որ իմ խելքի բանը չէ: Խոստովանում եմ, ուրիշ, գուցե սուր զգացողություններ էի փնտրում, բայց չէի սպասում, որ իմ ներսում իսկական հեղաշրջում կկատարվի: Երբ մեզ ասում են <<գեղեցիկը կփրկի աշխարհը>>, երկար ճանապարհ են ցույց տալիս: Բարությունն ու սերը կփրկեն աշխարհը: Հիմա ես դա որպես համոզմունք եմ ասում:
Մեկ շնչով կարդացի: Երևի ավելի հեշտ ընկալեցի, որովհետև այն շատ մոտ էր ֆիլմի սցենարի, հեղինակն էլ էր նախատեսել, որ գիրքը ֆիլմ դառնա: Կարդացի և հասկացա, թե որքան հարուստ եմ, թե ինչքան բան ունեմ, որից ուրիշները զրկված են: Ավարտելուց հետո, երբ առաջին անգամ փողոց դուրս եկա, թեթևություն էի զգում: Աշխարհի գույները պայծառացել էին: Շատ բաներ այլևս ինձ չէին ճնշում, չէի նեղվում, որ ես կանգառում երկար ավտոբուսի եմ սպասում, և շատ ու շատ կենցաղային, իրեղեն երևույթներ փոքրացան և փոշիացան ինձ համար: Կարծես մի գաղտնիք գիտեի, որ շատերին պիտի երջանկացներ, ու հպարտ էի դրանով: Կամ էլ երկար ժամանակ կորցրել էի իմ սիրելի մարդկանց ու հիմա գտել էի: Խոստովանում եմ, որ շատ երեխաների պես ես էլ եմ դժգոհել ծնողներիցս, որ ամեն ինչ չեն անում ինձ համար: Հետաքրքիր զգացողություն ապրեցի: Մտածում էի ինչպես փոխհատուցեմ, ասենք մորս՝ իր համբերատարության ու սիրո համար, քրոջս, որ անվերապահորեն սիրում է ինձ: Երևի ծիծաղելի է (հաշվի առնելով գրքի ժանրը), բայց հայրենասիրությամբ լցվեցի:
       Հայկական մի հին դարձվածք հիշեցի, երբ մեկին ասում են. <<Մարդահոտ չի գալիս վրայից>>: Ուրեմն այդ մարդու մեջ բարության նշույլ չկա, կամ նա չգիտի դա ինչ է, քանի որ զրկված է սիրուց: Հասկացա Աստվածաշնչյան պատվիրանի իմաստը, որ չարին բարությամբ պիտի պատասխանել, որովհետև դրանից բարությունը ավելանում է աշխարհում: ինձ համար միշտ դժվար էր հասկանալ ինձ չարիք պատճառողին բարությամբ պատասխանելը: Այնքան հեշտ հասկացա այնքան պարզ էր այդ ամենը հիմա: Կարդալիս, սկզբում սարսուռ էր անցնում մարմնովս, այն զգացողությունն էր, որ իրոք թիկունքիդ նկուղի բացված դռան գաղջն է շնչում, ու մի մութ և սառը անհայտության առաջ դու անպաշտպան կանգնած ես: Այնքան հզոր էր Գրենույի իր առջև դրված նպատակը, որ այն խամրեցնում էր նույնիսկ նրա սեփական չարագործություններն ու սպանությունները: Զարմանալիորեն չես մտածում կամ վախենում աղջիկների՝ նրա զոհերի ճակատագրով: Միայն սարսափով հետևում ես, թե արդյոք էլ ինչի է նա ընդունակ միամիտ և դյուրահավատ մարդկանց մեջ, որպես օվկիանոսի մեջ թափառող մի շնաձուկ: Հասկացա, որ նա, համարյա, անխոցելի էր, որովհետև ատում էր մարդկանց, բայց և ողորմելի էր, քանի որ ներքին մի բաց, մի անդունդ էր ձգտում լցնել՝ մանկուց չստացած սիրո պակասը: Կարդալիս զզվելի էր: Ինձ թվում էր մի մղձավանջային երազ եմ տեսնում, որ անընդհատ մի սողունի հետ եմ շփվում: Զարմանալին այն էր, որ ավարտելուց հետո, օրեր անց, ավելի ուշ ամեն առիթով հազարավոր զուգահեռներ եմ անցկացնում իրական կյանքի հետ: Վերջում ես հասկացա՝  անկախ այն բանից, որ գրքի հերոսը վախեցնում և վանում է կարդացողին իր գարշելի միջավայրից, նրան փախչելու միայն մի տեղ է թողնում՝ այն տեղը ուր նա երջանիկ է եղել ու գուցե չի գնահատել: Եվ բնազդաբար էլ դու քո տեղը գտնում ես քեզ ջերմություն տվող մարդկանց կողքին:  Հանկարծ հասկացա իմ կողքի մարդկանց սիրո և հոգատարության  արժեքը: Հասկացա, որ մենք ենք մեղավոր և մենք ենք ծնունդ տալիս չարիքի, հանցագործության: Եթե մեր շրջապատում մի վատ բան կա, ուրեմն դա մեր անտարբերության, մեր բացթողումների պատասխանն է:

Հ.Գ.Մարդը միշտ էլ որևէ տաղանդով է լույս աշխարհ գալիս: Եվ նրան ընդամենը օգնել է պետք, որ իր ուժերը լավին ծառայեցնի: Իմ գրքի հերոսը բույրերով էր աշխարհը ընկալում, ու թվում էր, թե հրաշք պիտի տեղի ունենա: Բայց, քանի որ նա զուրկ էր մարդկային, մայրական ջերմությունից և ուշադրությունից, դարձավ հրեշ:
       Հիմա ես ներսումս մի գանձ ունեմ և այդ թանկագին բեռով եմ շրջում և ապրում: Սիրո և բարության սերմ եմ սրտիս մեջ պահում, քանի որ հասկացա՝ յուրաքանչյուր մարդ պատասխանատու է դիմացինի համար: Այդ միտքը հիմա ինձ դարձնում է ուժեղ և համբերատար: 


Արմավիրի մարզ, գ. Ծիածան
12-րդ դասարան.
Րաֆֆի Մուշեղյան
Նյութը խմբագրված չէ.

Rate this posting:
{[['', '']]}
{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}

10 comments:

  1. Raf cncvac em apres

    ReplyDelete
  2. INDZ HETAQRQREC NYUT@ EV HATKAPES GIRQ@ EV MEC CANKUTYUN UNEM AYN KARDALU..BAYC VOR ANKEXC LINEM CHEM KAROXANUM GTNEL VORPISI KARDAM..KASEQ HAMACANCUM AYN VORTEX KAROX EM GTNEL ??

    ReplyDelete
    Replies
    1. http://royallib.ru/read/zyuskind_patrik/parfyumer_istoriya_odnogo_ubiytsi.html#0 es kayqov karox es kardal.

      Delete
  3. MERSI OGNELU HAMAR..MEC SIROV KKARDAM..

    ReplyDelete
  4. es nkar@ es kinoica ''Perfume - The Story of a Murderer''

    ReplyDelete