Նարեկ Ադամյան` Գիրքը, որը սովորեցրեց ինձ ապրել

«Մենք պատասխանատու ենք նրանց համար, ում ընտելացրել ենք»:

Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերի

 

 Ես տասնյոթ տարեկան եմ: Մի անգամ, երբ դեռ փոքր էի, մայրիկս ինձ համար կարդաց Էքզյուպերիի «Փոքրիկ իշխանը» հեքիաթը: Ես, վեցամյա երեխաս, այն ժամանակ չէի հասկացել հեքիաթի իսկական իմաստը և չգիտեի, որ հենց այդ գիրքն է փոխելու իմ կյանքը: Բայց ստացվեց հենց այդպես, ճիշտ է, ոչ միանգամից, այլ տասը տարի անց, երբ ես մեծացա  ու ինքս վերընթերցի հեքիաթը: Այն ժամանակ ինձ դուր էր եկել հերոսի արտահայտած մի միտքը. «Մենք պատասխանատու են նրանց համար, ում ընտելացրել ենք»: Մայրիկս բացատրել էր, որ եթե մենք, մարդիկս, ինչ-որ մեկին ընտելացնում ենք, լինի դա կենդանի թե բույս, ապա պատասխանատու ենք նրանց համար: Հեքիաթում խոսքը Վարդի մասին էր, որին սիրում էր Փոքրիկ իշխանը և որին լքեց նա կարճ ժամանակով: Վարդն աճում էր այն նույն մոլորակի վրա, որտեղ ապրում էր իշխանը: Նա փշեր ուներ, որպեսզի պաշտպանվեր, եթե ինչ-որ մեկը նեղացներ իրեն: Փոքրիկ իշխանը խնամում էր նրան ու չնկատեց` ինչպես կապվեց հետը: Վարդը նույնպես կապվեց իշխանին, թեպետ հպարտությունը թույլ չէր տալիս նրան խոստովանել այդ մասին: Իսկ հետո ստացվեց այնպես, որ Փոքրիկ իշխանը հեռացավ որոշ ժամանակով: Եվ միայն մեծ հեռավորության վրա նա հասկացավ, որ Վարդը ոչ մի մտերիմ չունի, և չկա մեկը, որ ջրի նրան և որ ինքը պատասխանատու է այդ ծաղկի առաջ, որին ընտելացրել է...

Տանը մենք շատ սենյակային բույսեր ունենք, և ես հեքիաթը լսելուց հետո սկսեցի ուշադիր լինել նրանց հանդեպ, ջրել ու խնամել: Ես հասկացա, որ նրանք իմ բարեկամներն են, մեր ընտանիքի անդամները, նրանց չի կարելի թողնել առանց խնամքի: Անցան տարիներ, ես մեծացա, բայց հեքիաթը չմոռացա. ինչ-որ բան նրանում հրաշալի էր ու անսովոր, ի՞նչը հատկապես` չգիտեի: Ես որոշեցի ինքս կարդալ հեքիաթը, մանավանդ որ հեռուստացույցով ցուցադրում էին անտեր մնացած կենդանիների, որոնց մարդիկ ընտելացրել էին ու հետո փողոց նետել. նրանք իրենց պարտավորված չէին զգացել նրանց առաջ, ում ընտելացրել էին: Եվ ինչքան նոր ու զարմանահրաշ բաներ բացահայտվեցին ինձ համար այդ գրքում, ինչքա~ն իմաստուն մտքեր ես «լսեցի» նրա հերոսների բերանից:

Փոքրիկ իշխանը որոշ ժամանակով հեռացավ  իր մոլորակից ու այցելեց այլ մոլորակներ: Նա եղավ մի մոլորակում, որտեղ ապրում էր հարբեցողը: Ինչու՞ էր նա խմում: Պատասխանը պարզ էր. «Նա խմում է, որովհետև տխուր է»: Իսկ ինչու՞ է ինքը տխուր. «Որովհետև ինքը ... հարբեցող է»: Փակ շրջան է ստացվում, թվում է , ելք չկա: Բայց դա` միայն առաջին հայացքից: Իսկ եթե մտածես, ելք կգտնվի: Եվ ես մտածեցի, որ հեքիաթում խոսվում է ոչ այնքան հարբեցողի, որքան կյանքի մասին:

Կյանքում նույնպես, թվում է, կան անելանելի իրավիճակներ: Բայց եթե խնդիր կա, ուրեմն կա և լուծումը: Ահա թե ինչ է ցանկանում ասել հեղինակը: Երբ դա ես հասկացա, շատ բան փոխվեց կյանքի նկատմամբ ունեցած իմ վերաբերմունքի մեջ:

            ...Այնուհետև Փոքրիկ իշխանը եղավ այն մոլորակի վրա, որտեղ ապրում էր լապտերավառը: Նա ամեն օր վառում էր և հանգցնում լապտերը: Բայց ինչու՞, ինքն էլ չգիտեր: «Այդպես է հրամայված», - պարզապես պատասխանեց նա, երբ իշխանը հետաքրքրվեց, թե ինչով է ինքը զբաղվում: Եվ ես հասկացա. մեր կյանքում էլ մենք շատ բան անում ենք հենց այնպես, միայն այն պատճառով, որ այդպես է հրամայված: Իսկ ինչու՞ է դա անհրաժեշտ և ու՞մ է օգտավետ. կարևոր չէ. հրամայված է այդպես: Ինքը` միայնակ ապրող լապտերավառը, հավանաբար գիտակցում էր իր արածի անհեթեթությունը: Նա ասում է .«Ծիծաղելի չէ այն մարդը, որը մտածում է ոչ միայն իր մասին»:

            Հեքիաթում ինձ մի միտք ևս դուր եկավ. «Եթե աչքերդ կույր են, ապա սրտով փնտրիր»: Իմ կարծիքով, բացատրությունն ավելորդ է. ես ինքս պարզապես փորձում եմ այդպես ապրել` փնտրել սրտով:

            Կարդալով հեքիաթը, ես հասկացա, որ այն ոչ այնքան երեխաների համար է, որքան մեծերի: Ու եթե մեծերն ապրելու ու վարքի հիմք ընդունեն հեքիաթի որոշ մտքեր, աշխարհն ավելի բարի կդառնա: Վերցնենք թեկուզ`   Աղվեսի ու Փոքրիկ իշխանի բարեկամությունը: Նրանք ծանոթանում են Երկիր մոլորակի վրա: Աղվեսը խնդրում է, որ Փոքրիկ իշխանը ընտելացնի իրեն: «Եթե դու գաս ժամը չորսին, ապա ես ժամը երեքից կզգամ սպասման երջանկությունը»-ասում է Աղվեսը: Ինչքա~ն լավ է ասված: Մարդը երջանիկ է ոչ միայն հանդիպումով, այլ դրա սպասումով: Աղվեսի ու Իշխանի բարեկամությունը այնքան բարությամբ ու քնքշանքով է լեցուն, որ ինքդ էլ դառնում ես ավելի մաքուր ու լավը, հասկանում ես, որ եթե քեզ կյանք է տրված, ապա պետք է ջերմություն պարգևես երկրում ապրող գոնե մեկ հոգու: 

            Ես հաճախ եմ նայում գիշերային երկնքին: Նայում եմ աստղերին, լուսնին: Այնտեղ մի շատ պայծառ աստղ կա: Չգիտեմ, թե ինչպես է կոչվում, բայց գեղեցիկ է նա առկայծում, և ես մտածում եմ, որ Փոքրիկ իշխանն այնտեղ է իր Վարդի հետ ապրում: Նրանք երջանիկ են, ու իրենց երջանկությամբ ողողում են ողջ Տիեզերքը: Կարող է, որ հենց դրանից էլ աստղի փայլը այդքան գեղեցիկ է դարձել: Ու ես ուզում եմ ասել Փոքրիկ իշխանին. ես գիտեմ իր մասին, հիշում եմ իր խոսքերը և ջանում եմ այստեղ, Երկիր մոլորակի վրա ինչ-որ մեկին մտերմանալ ու նրան ջերմություն ու երջանկություն պարգևել:

            Կարդացածս  բազում գրքերից այս մեկն եմ առանձնացնում, որովհետև այն    իմ մեջ շատ կարևոր մի բան փոխեց. գիրքն այդ` սովորեցրեց ինձ, թե ինչպես ապրեմ: 

Ես գիտեմ, թե ինչու եմ ծնվել:

Ես գիտեմ, որ պատասխանատու եմ

Երկիր մոլորակի առաջ:

  

Արթիկի թիվ 3  ավագ դպրոց.

12-րդ դասարան.

Նարեկ Ադամյան

Նյութը խմբագրված չէ,

Գիրքը, գիրքը որը սովորեցրեց ինձ ապրել, Մրցույթներ, նյութեր, ՇԱՐԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ,

Rate this posting:

{[['', '']]}

{["Useless", "Boring", "Need more details", "Perfect"]}